2009/02/04
KONTSUMO TAULA
Ohizko kontsumoa | Noizbait dastatu du | |
Alkohola | 71.7 % | 91.8 % |
Tabakoa | 38.6 % | 58.7 % |
Kannabisa | 29.6 % | 55.1 % |
Anfetaminak | 7% | 15.3 % |
Kokaina | 4.5 % | 11.2 % |
DROGEN LEGALIZAZIOAREN ALDEKO KANPAINA
DROGAK ETA GIZAKIA
Drogak aintzinetik gizakiekin batera aurkitu ditugun sustantziak dira. Kultura bakoitza ospakizunetan sendagai edo elikadura hauen erabileraz baliatu dira eta hauekiko elkarbizitza, orain mende t’erdirarte, ez zuen arazo larregirik eragiten gizartean.
Esan bezala kultura bakoitzak bere droga propioak erabili ditu; horrela, amerikako herriek kokaina, tabakoa, peyotea eta antzerakoak izan dituzten heinean, arabiarrek hatxis-a edo marihuana izan dituzte, ekialdeko herriek opioa eta gureak alkohola izan du (azken hontan eta neurri txikiago batetan gure mendietako mongi edo perretxiku aluzinogenoak -akelarretan oso erabiliak- ere aurkitzen ditugu).
Beraz drogak eta gizakiak historian zehar elkarloturik aurkitzen ditugun elementuak dira. Kultura bakoitzak droga propioekiko tolerantzia handiagoa du, hau da errezago onartzen ditugu gure artean mendeetan zehar erabili ditugunak; hau dela eta europan preokupazio gehien eragin dezaketen drogak koka eta opioazeoak diren bitartean, hegoamerikan alkoholarekiko adikzioak eragindakoa dela baieztatu dezakegu.
Zentzurik al du gizakiarekin batera betidanik azaldu den elementu edo sustantzia hauekiko gaur egungo agintarien jarrera?
MENDEBALDEKO PREPOTENTZIA
Mendebaldeko herriek, AEB buru, mantentzen duten jarrera onartezina deritzogu. Badirudi, eta tabakoaren kontrako “gerra” progresiboak hala erakusten du, mundu hontan soilik droga batentzako lekua utzi nahi dela, alkohola. Kasualitatea al da europearren droga nagusia izatea lekua izan behar duen bakarra? Akaso honen kontsumo abusiboak eragiten duen kaltea besteak eragiten dutena baino “epelagoa” al da?
DROGEN ARRISKUA
Gure ustez argi gelditzen da orain arte esandakoagatik drogak berez ez direla txarrak. Hauen kontsumo neurrigabeak (adikzioak) eragiten duen dependentzia eta kalte fisiko zein psikologikoa da benetan arduratu behar gaituena. Kaltegarria al da jai batetan “raya” bat sartzea edo porro pare bat erretzea?
Drogen benetazko arriskua ilegalizazio egoerak eragindako drogen adulterazioan datza. Kontsumo abusiboa beti ere kaltegarria edo oso kaltegarria izan daitekela onartuta, argi utzi behar dugu kontsumo arduratsua gizabanakoaren eskubide bat dela. Gaur egungo egoerak ordea kontsumo arduratsu hori ere arriskutsua bilakatzen du lehen esandakoagatik. Ilegalizazio egoerak, azterketa sanitariotik at uzten du edozein sustantzia honen adulterazioari bidea zabalduz eta nohiz behinkako kontsumo arduratsua ere arriskutsua bilakatuz. Nohizbehinkako kontsumoa debekatu behar al dugu kontsumo abusiboa ere ematen delako?
ILEGALIZAZIOAREN ONDORIOAK
Teorian bilatu nahi zen kontsumo desagerpena ez da inondik inora lortu. Kontsumoa hor dirau eta baita ere honen abusoak eragindako kalteak.
Hortaz gain, hau da politika honen objetiboetan ezer ez lortzeaz gain, ilegalizazio egoerak arazo berri eta larriagoak ekarri ditu: narkotrafikoa -honek mugitzen duen dirutza beltza eta boterea mafia edo mafioso ezberditzen oinettan utziz- eta drogen adulterazioa - hau izanik hilketa gehienak eragiten dituen faktorea osasun azterketarik kanpo uztean eta ondorioz kalitateari erasoz eta arrisku larriagoak sortuz.
Ilegalizazioa neurri injustu eta kaltegarria bada, legalizazioa ez da droga turismoa bultzatzeko erabaki bat bezela ulertu behar; askatasun guneak sortzeko neurria bezala baizik, arazo erreal bati irteera baliagarriak emateko neurria bezela batipat.
PROPOSATZEN DUGUNA 1.Drogen legalizazio markoa bideratzea. |
LEGEZTAPENAREN ALDEKO MANIFESTUA
1.- Drogak aintzinetik gizakiarekin harremanetan daude. Kultura bakoitzak bere droga propioak erabili ditu elikaduran, sendagintzan edo ospakizunetan. Amerikako herriek tabakoa, peyotea, kokaina…, arabiarrek hatxisa, marihuana…, ekialdeko herriek opiazeoak, mendebaldekoek alkohola…
2.- Gai honetan ere mendebaldeko herrien harrokeria agerian gelditzen da. Droga legalen eta ilegalen zatiketak ez dio osasunarengan izan dezaken eraginari begiratzen, herri boteretsuenen agintarien interesei baizik.
3.- Kontsumo arduratsua norbanakoaren askatasunaren erabileraren islada izateaz gain eskubide bat ere bada.
4.- Ilegalizazioak ez ditu bere helburuak lortu: droga ez da desagertu, kontsumoa ez da ekiditu eta gainera arazo berriak eta latzagoak bultzatu ditu; batipat narkotrafikatzaile sare beldulgarria (honek suposatzen duen botere ekonomiko eta politikoaren konzentrazio ez legitimoa) eta drogen adulterazio edo manipulazioa (ondorioztatzen dituen osasunarekiko kalte gehituekin).
PROPOSATZEN DUGUNA
1.- DROGEN LEGALIZAZIO MARKOA BIDERATZEA
2.- HAUEN INFORMAZIO ZEHATZA ETA ERREALA BIDERATZEA
3.- SUSTANTZIA EZBERDINEN AZTERKETA SANITARIOA
4.- KONTSUMO ABUSIBOA EKIDITZEKO HEZKUNTZA PLAN INTEGRALAK JORRATZEA
5.- MENPEKOTASUNA DUTENENGANAKO LAGUNTZA ETA GIZARTERATZE POLITIKAK
6.- KONTSUMORA BULTZATZEN DUTEN ARRAZOIAK AZTERTU ETA HAUENGAN ERAGIN
7.- IHARDUERA OSASUNGARRIAK BULTZATU ERAKUNDE EZBERDINETATIK
Hemen goian drogen aldeko kanpaina bat jarri dut,bi aldeak erakustea garrantzistsua baita errealitatea ezagutzeko http://www.gazteabertzaleak.org/drogen-legalizazioen-aldeko-kanpaina-hipokresiarik-ez-legeztapena/ |
Gazteak eta drogak
Drogak kontsumitzearen arrazoiak Gure iritziz, taldeak egiten duen presioak berebiziko garrantzia du, zeinahi motako kontsumoari ekiteko orduan. Inork ez du taldeko xelebrea izan nahi eta, taldekoen onespena lortzeko, mundu guztiak egiten duena egiten dugu. Horrez gain, ateratzen garenean sustantziaren bat hartzen badugu, ausartago ikusten dugu gure burua. Izan ere, alkoholari esker desinhibitzen baikara, eta hobeto pasatzen dugu. Bestalde, alkoholaren alderdi kulturala nabarmendu nahi dugu. Gure kulturan bazkaz ospatu ohi da zeinahi gertakizun eta, normalean, asko edaten da ere. Hori da guk ikusten duguna. Amaitzeko, gure ustez familia arazoek, komunikazio txarrak eta konfiantza falta, gazteak kontsumitzera bultzatzen dituzte, nahiz eta arrazio garrantzitsuena ez izan. Drogak kontsumitzearen arriskuak Zeinahi droga kontsumitzea arriskutsua dela uste dugu. Norbaitek kontsumitzeko ohitura baldin badu, bere bizitzaren hainbat alor okertu daitezke, besteak beste, familiarekiko harremana eta eskola errendimendua. Gorputzak, halaber, drogak kontsumitzearen zenbait ondorio pairatzen ditu; hala bihotzeko, biriketako eta gibeleko arazoak nola gaixotasun metalen bat izateko aukera handia. Horrela, pertsona talde batek droga gehiegi hartzen duenean, kalean liskarrak gertatu eta arrisku handiko harreman sexualak izan ditzakete. Azken horren eraginez, nahigabean haurdun geratu edo sexu harremanen bidez transmititzen diren gaixotasunak har daitezke.
2. JOKABIDE PROPOSAMENAK 2.1. Gizartearen eta instituzioen jokabidea Drogak leku jakin batzuetan salerosten dira, eta gure ustez instituzioetatik leku horiek gehiago kontrolatu litezke. Horrela, drogak erostea zailago izango litzateke. Gure aburuz, ondo legoke aisialdi eskaintza sustatzea eta egun dagoena hobetzea. Aisialdiko beste jarduera batzuk gauzatzeko, egoki litzateke joan-etorriak, zinea, txangoak, eta abar merkeagoak izatea. Beraz, gure proposamena aisialdi alternatiboa osatzeko orduan, gazteek kudeatutako gazteentzako eskaintzak pizgarriagoak direla kontuan hartu beharko litzatekela izango zen. Guk dakigu zeintzuk dira gure interesak eta gustoko gauzak. 2.2.Familien jokabidea Familientzako gure proposamena hitz bakar batean trinkotu genezake: komunikazioa. Komunikazioak guraso eta seme-alaben arteko konfiantza indartuko lukeelakoan gaude. Horrez gain, gurasoei gu koherentziaz eta mugak jarriz heztea eskatuko genieke, izan ere, askotan muga non dagoen jakitea kostatzen baitzaigu. Horrela, gure heziketarako beharrezkoa izango balitz, zenbait gauza egiten ez uztea biziki positiboa izango litzatekeela uste dugu. Dialogoak berebiziko garrantzia duela uste dugu, gu hobeto ezagutu eta gure kezkak eta beharrak zeintzuk diren jakin ahal izango baitute. 2.3.Ikastetxeen jokabidea Drogen kontsumoari buruzko hitzaldietara joatea oso interesgarria iruditzen zaigu. Horrela, kontsumitu ala ez kontsumitu erabaki aurretik, informazio gehiago izan dezakegu. Zentzu honetan, droga berrien eta haien kontsumoaren ondorioen gaineko informazio gehiago eta txikitatik emana izango bagenu, gutxiago kontsumituko genuke. Era berean, ikastetxeetan “paternalismorik” gabe drogei buruz hitz egingo balitz, gu geu izan eta gai honekiko askeago sentituko ginateke. Bestalde, ikastetxearen barruan kontsumoa zorrotzago kontrolatu beharko litzatekeela uste dugu, arau argiagoekin, esaterako. 2.4.Jokabide pertsonalak Askatasunean eta norbanakoaren erantzukizunean erabat sinisten dugu. Hori dela eta, drogen aurrean geure burua kontrolatzeko gaitasuna garatu behar dugu, kontsumitu aurretik bi bider pentsatzeko eta kontsumitzearen ondorioak gogoan izateko. Mendekotasun arazo baten aurrean laguntza eskatzeko gai izateak, halaber, garrantzi handia du baita, norbaitek hala eskatuko baligu, laguntza eskaintzeko gai izateak ere. Nahi duenak drogen munduan sartzeko askatasuna du, bere ardurapean noski, eta ondorioak kontuan harturik, bai bere bizitzan bai bere senide eta gurasoen bizitzetan. Gure ustez jokabide pertsonalak oso garrantzitsuak dira, izan ere, pentsatzen dugu kontsumitzaileok drogak kontsumitzeari utziko bagenion, drogen negozioa desagerraraztea ahal izango zela. Osoko bilkurako zuzenketak · Gurasoek, jarraitu beharreko ereduak diren aldetik, gugandik espero dutenarekiko koherentziaz jardun behar dute. Hori dela eta, ematen dizkiguten aholkuekiko kontsekuente izatea eskatzen diegu. Horretarako, hitzez gain, ekintzekin ere hezi behar gaituzte. Gure ustez, hezkuntza on batek bizimodu osasuntsuan oinarritu behar du. Bide batez, drogei buruzko informazioa barneratzeaz gain, aipatutako informazioa guri transmititzen jakitea eskatzen diegu. Jakin badakigu eurek informazio asko dutela. Zenbaitetan, ordea, zer transmititu baino transmititzeko moduari gehiago erreparatu beharko liokete. · Oro har, paso egiten dugu eta ez dugu aisialdirako jarduera berririk proposatzen. Uste dugu gu geu aisialdirako gure jarduerak sortzeaz arduratu beharko ginatekeela, helduek proposatzeko zain egon beharrean. Guk geuk beste era bateko aisialdia sortzen badugu, gure interesetan oinarritu gaitezke. Horrela, gazteok gazteontzako egindako aisialdi dibertigarriago eta atseginagoa egin ahal izango dugu. Zenbaitetan, eskaintzen diren jarduerak gure adinarekin bat ez datozelako kexatzen gara, aspergarriak direla esaten dugu edo, besterik gabe, jarduera urri dagoela aukeran. Baina ez dugu ezer egiten gure iritziak aintzat har daitezen. Paso egiteari utzi eta jarrera aktiboagoa izan beharko genuke.
DROGA KONTSUMOAREN ERAGINAK
eragiten dituzte, haien artean:
1. Arazo fisikoak: digestio aparatuan, bihotzean, azalean eta sexuan nahasteak
eta nahaste neurologikoak, zirrosia, hepatitisa, HIESa, biriketako minbizia,
miokardioko infartua, sudur-trenkada zulatzea, koma eta heriotza eragin
ditzakete.
2. Arazo psikologikoak. Drogek pertsonaren adimenean eta jokaeran duten
ondorioa ezin da ukatu. Memorian eta kontzentrazioan nahasteak, umorean
aldaketak, antsietatea, sumindura, oldarkor bihurtzea, bortizkeria, nor bere
buruaz beste egiten saiatzea edota arazo larriagoak eragin ditzake, esaterako
intoxikazioa, abstinentzia, antsietate nahasteak, nahaste psikotikoak,
jokabidezkoak...
3. Lan-arazoak. Laneko ikuspuntutik, drogen kontsumoak arazo ugari sortzen
ditu, hala nola:
-Lan-istripuen kopurua handitzea, langile ez kontsumitzaileena baino bizpahiru aldiz handiagora.
-Bajak eta absentismoa hirukoiztea.
-Laneko errendimendua txikitzea eta lankideengan eragitea,
enpresaburuari kalte egiteaz gain komunitateari ere galerak eraginez.
-Lan-heriotzak areagotzea.
-Kontsumitzaileei lana hondatzea: lanpostua aldatu, bertatik bota,
langabezia, ezintasuna...
4. Arazo ekonomikoak. Drogen erabilera jarraitua oso garestia izatera irits daiteke. Kontsumitzaileek duten diru gehiena erabiltzen dute drogak erosteko, askotan oso gutxirekin geratzen dira beste beharretarako. Aurrezkiak xahutzen joaten dira eta zorrak agertzen dira. Kasu batzuetan familiako ekonomian
eragina izan dezake.
5. Lege-arazoak:
- Alde batetik, drogen prezioak, azaldu berri dugun bezala, ekonomiabaliabideak gainditu ohi dituenez, pertsona delinkuentziara eramanohi du, lapurtuz edota prostituzioa praktikatuz.
- Beste alde batetik, zenbait drogak kontsumitzailearengan jokabide bortitzak eragin ditzake; iraintzea, erasoak, bortxaketak, tratu txarrak edo erailketa ...
6. Arazo sozialak. Drogak kontsumitzeak gizarte-mailako arazo ugari eragin ditzake, azpimarratzekoak dira:
- Lagun, familia, bikote, bizilagun eta abarren arteko harremanetan asaldura sortzea. Oso egoista eta egozentrikoak bihurtzen dira, ez zaie beste inor axola eta helburu bakarra droga lortzea eta
kontsumitzea da.
- Trafiko istripuak areagotzea, substantzia toxikoekin lotuta baitaude askotan.
- Osasun-gastuen igoera nabarmena (gaixotasunak, ospitaleko sarrerak, mediku zerbitzu espezifikoak) eta gizarte-prestazioen igoera (langabeziarako diru-laguntzak, ezintasunezkoak, prebentzio-
-kanpainak...).
7. Familia-arazoak. Drogek, kontsumitzailearen bizian eragiteaz gain, honen familiako kideengan ere eragiten du. Etxean droga-arazo bat agertzen denean errua banatzeko eta arrazoiak bilatzeko bide mingarri bat hasten da. Familia ezjakintasunetik susmora igarotzen da, egiaztatzetik arazoa ezkutatzera, edota erantzunak bilatzera. Zenbait kasutan, kontsumitzaileak egindako akatsak estaltzen ditu familiak, edo ekintza ilegaletara jo dezake, adibidez droga erostera. Senideen sentimendu nabarmenenak antsietatea, nahastura eta lotsa dira. Etxean haurrak badaude, hauek izaten dira kaltetuenak arazo honen ondorioz, besteen hutsak ordaintzen dituzte-eta. Egoera honek etxean ahalik eta denbora gutxien igaro nahi izatera eramaten ditu, eta batzuetan horrek jokaera desegokia hartzera bultzatzen du. Batzuetan, familiak laguntza eta tratamendua behar izaten du osasun fisiko eta psikologikoari eusteko.
DROGA MOTAK
Drogak giza gorputzean hainbat funtzio (pertzepzioa-hautematea, jokabidea, motrizitatea...) eraldatzeko sartzen diren substantzia kimikoak (naturalak edota artifizialak) dira, baina horiek sor ditzaketen efektuak, ondorioak eta funtzioak hainbat faktoreengandik baldintzatuak daude, besteak beste, drogei buruz egiten diren definizio sozialen (diskurtso sozialak), ekonomikoen eta kulturalen menpe. Horrela, drogen erabilpenean substantziak, pertsonak eta testuinguru soziokulturalak elkarri-eragiten diotela esan dezakegu.
1. Farmakologia ezaugarri konkretuak (psikoaktiboak) dituzten substantziak.
2. Substantzia horren erabiltzaileak dituen ezaugarri indibidualak edota pertsonalak.
3. Kontsumoa ematen deneko testuinguruaren ezaugarri soziokulturalak eta antolaketa sozialak.
NATURALAK GORDINAK: landare batetik eratorriak (koka hostoak, opio amapola edo lo-belarra, cannabis sativa...). BIRFINDURIKOAK: landaretik eratorriak dira, baina hauen printzipio aktiboa handitu egiten da laborategiko prozesu bat pasa eta gero. Hauts moduan aurkezten dira (morfina, kokaina eta meskalina).
SASI-SINTETIKOAK Birfinduriko drogen egitura kimikoan aldaketa batzuk egin ondoren sortutako substantzia berriak dira. Mota horietako drogak ondokoak dira: kokaina-klorhidratoa (kokaina baseari aldaketa batzuk egin eta gero kokaina klorhidratoa bihurtzen da, hau da, kalean dabilen kokaina), LSD...
SINTETIKOAK EDO ARTIFIZIALAK Jatorrian ez dago inongo landarerik, zuzenean laborategian artifizialki sintetizatutakoak dira (anfetamina eratorriak edo estasia, speed, ketamina...).
KONTSUMO MOTAK
Drogen kontsumoaren ondorioak eta arriskuak aldatu egiten dira substantzien eta haien erabileraren arabera. Kontsumitzailearen ahultasunak, substantziaren ezaugarriek, inguruak edota kontsumoaren kantitate eta maiztasuna ezberdinak izan ohi dira eta eragin ezberdina dute pertsonengan.
Komunitate zientifikoak jokabide ezberdinak bereizten ditu:
Erabilera
Noizbehinkako kontsumoa da, neurrizkoa kasu gehienetan eta posible da urrunago ez iristea. Egoera hau sarriago gertatzen da gazteen artean, jakin-minez, denbora-pasa moduan edo ingurukoak imitatzearren probatzen baitituzte.
Litekeena da kontsumo mota honek pertsonarengan eta inguruan berehalako ondorio negatiborik ez eragitea, nahiz eta aldian aldian intoxikazio larriak gertatzen diren. Alkohola izan ohi da modu honetara kontsumitzen den substantzia ohikoena. Tabakoa eta kanabisaren erabilera ere gero eta zabalduago dago. |
Abusua edo erabilera problematikoa
Drogen abusua erabilera desegokia da, pertsonarengan edo bere ingurunean kalte fisiko, psikiko eta sozialak sortzen baititu. Kontsumo mota hau ez da aldi bakarrean hartzen den substantziaren kasua ezta neurrizko kontsumoa ere. Hori baino gehiago da. Egoera hauetan gertatzen da:
- Kontsumoak arrisku erantsiak eragiten dituenean (gidatzean konzentrazioa galtzea)
- Elkarbizitzaren arauak hausten direnean (indarkeria ekintzak edo istripuak drogen eraginpean)
- Arazo pertsonal eta sozialak larriagotzen direnean (familia harremanak, ekonomikoak...)
- Zailtasunak lanbidearen eskolaren eta familiaren betebeharrei erantzuteko
- Egun batzuez droga uzteko ezintasuna
Mendetasuna
Mendetasuna, kontsumo aldi baten ondoren, drogarekiko harremanari lehentasuna ematen zaionean hasten da. Substantzia hori bilatzea eta kontsumitzea da pertsona horrentzat eguneroko zeregin garrantzitsuenetakoa. Sintomak honako hauek dira:
- Kontsumitzeko beharrari aurka egiteko ezintasuna
- Barne tentsioa areagotzen da, estutasuna dago ohiko kontsumoaren aurrean eta depresiora iritsi daiteke
- Kontsumitzen denean lasaitasuna sentitzen da
- Autokontrola galdu dela sentitzen da
Polikontsumoa
Sarritan droga bat baino gehiago kontsumitzen dira aldi berean: alkohola eta tabakoa; kanabisa, tabakoa eta alkohola; estasia eta kanabisa...
Kontsumo mota honen arriskuak ez dira beti ondo ezagutzen. Sustantziak nahasten direnean, euren ondorioak ugaldu egiten dira eta arriskuak ere bai.
ZER DIRA DROGAK
Drogak edo substantzia psikoaktiboak legezkoak edo legez kanpokoak izan daitezke. Baina guztiek antzeko moduan jarduten dute: garunean izaten dute eragina. Ez da ukatu behar, ordea, droga batzuk beste batzuk baino arriskutsu eta kaltegarriagoak direla.
Kontsumitzen den drogaren arabera, ondorioak eta arriskuak aldatu egiten dira. Horretan eragina dute besteak-beste, kontsumitzailearen ahultasunak, kontsumitu den substantziaren edo substantzien kopuruak, maiztasunak eta kontsumoaren inguruak.
Garbi eduki behar da, ordea, droga mota ezberdinak daudela. Alkohola, tabakoa, kanabisa, kokaina, heroina eta beste substantzia asko dira drogak. Batzuk legezkoak dira eta beste batzuk ez, baina guztiak dira substantzia psikoaktiboak. Hau da, garunaren gain jarduten dute. Ondorengo ondorioak sortzen dituzte:- Adimenaren jarduera, sentipenak eta jokabideak aldatzen dituzte. Kontsumoa arriskutsua da osasunarentzat eta ondorio sozialak ere izan ditzake kontsumitzaileen eguneroko bizitzan eta bere ingurunean; kontsumoak, bestalde, mendetasuna eragin dezake.
- Era askotako ondorioak eragiten ditu gorputzean, droga bakoitzaren ezaugarrien, ondorioen eta toxikotasunaren arabera.
DROGA MOTA DESBERDINAK
Hemen goian slidesharetik jeitsitako drogei buruzko PowerPoint bar daukazue.Bertan droga mota ezberdinak ateratzen dira. |